اموات ما کدام گروهند؟

اهل برزخ گروهي در بهشت برزخي  هستند، گروهي در جهنم برزخي و گروهي هم نه در بهشت برزخي و نه درجهنم برزخي هستند بلکه رها هستند و شبيه بيهوش يا خواب به سر مي برند تا وقتي که قيامت برپا شود به آنها مي گويند چه مدت در برزخ بوديد؟ مي گويند يک روز يا يک نصفه روز.

اما گروه مومنين، خود سه دسته مي شوند گرچه مومنين هم ممکن است در مدت برزخشان در جهنم باشند اما سرانجام به بهشت مي روند. بنابراين در مجموع به 5 گروه تقسيم مي شوند که سه گروه آنها مومنين هستند. يک گروه کفار هستند که جايشان در جهنم برزخي است. يک گروه هم اصطلاحاً به آنها مستضعف فکري مي گويند که در حالت بيهوشي يا خواب به سر مي برند.

نکته اول :

اما اينکه اموات ما جزء اين گروه هستند سخن درستي نيست. مستضعفين جزء مومنين نيستند بلکه کساني هستند که کافرند منتها کافرهاي قاصر هستند. کفاري که حق به گوششان نخورده يا به خاطر محيط يا به خاطر ضعف فکري يا عقب ماندگي هاي ذهني و مسائلي از اين قبيل باعث شده که نتوانند حق را بفهمند. خداوند تکليف آنها را در قيامت روشن مي کند. پس اموات ما جزء دسته دوم نيستند که يله و رها باشند

نکته دوم :

 حتي کساني هم که يله و رها باشند يا حتي کفار را نمي توانيم بگوييم کارها و خيراتي که برايشان انجام مي شود اصلاً فايده ندارد، آنها را بهشتي نمي کند ولي در تخفيف عذابشان موثر هست. حتي اگر براي کافر يک کار خوب بکند يا حتي اگر کافر در زمان حيات خودش کارهاي عام المنفعه اي کرده باشد يا کارهايي که برخاسته از فطرت ديني و ايمانيش کرده باشد،                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  نمي شود. اينها کار نيک است ولي اين کار نيک به تنهايي آنها را بهشتي نمي کند ولي عذابشان تخفيف پيدا مي کند. 

نکته سوم :

اينکه مومنين در برزخ به سه دسته تقسيم مي شوند:  

دسته اول مومنين محض، مومنين سابقون که اهل گناه نبوده و پاک بودند اين افراد به محضي که از دنيا مي روند بدون اينکه عذاب و مشکلي  در قبرداشته باشند سوال و جواب نکير و منکر که انجام شد قبرشان بهشت مي شود و تا قيامت در بهشت برزخي زندگي مي کنند و خوش هستند و هيچ مشکلي هم ندارند. اين دسته هر چه خيرات برايشان فرستاده بشود باعث رفعت مقام و بالا رفتن درجه شان مي شود.  

آنچه که به عنوان خيرات به برزخ مي فرستيم به شکل غذاهاي برزخي در قالب لذت هاي برزخي به آتها تقديم مي کنند. وقتي سوال مي کنند که اين از جانب کيست؟ مي گويند فلان قوم شما، فلان دوست شما اين هديه را فرستاده، آنها نيز خوشحال مي شوند.

 در روايت آمده اهل برزخ از خيراتي که برايشان مي فرستيد آن چنان خوشحال مي شوند دقيقا مانند شما زنده ها زماني که هديه بسيار عالي مي گيريد و خوشحال مي شويد. 

دسته دوم مومنيني هستند که کما بيش گناه داشتند و به همين دليل در عالم برزخ گرفتار هستند. اي بسا که در عالم برزخ در زندان و در جهنم باشند. اعمال و خيرات ما آنها را از اين جهنم نجات مي دهد مثلاً در نماز کوتاهي کرده بعضي نمازهايش را نخوانده وقتي برايش خوانده مي شود باعث مي شود که عذاب از او بر داشته شده  و از زندان آزاد شود و از آن مخمصه نجات پيدا کند. 

روايتي از حضرت عيسي علي نبينا و آله و عليه السلام نقل شده که از جايي عبور مي کرد ديد مردي را در جهنم برزخ عذاب مي کنند . سال ديگر از همان جا عبور کرد و ديد که عذاب از او برداشته شده  و متنعم به نعمت هاي برزخي است. سوال کرد جريان چيست؟ خطاب آمد که اين شخص پسري داشت  در طول سال گذشته پسرش به حد رشد رسيد و دو کار خوب انجام داد : يکي اينکه جاده اي را اصلاح کرد. دوم اينکه يتيمي را تحت سرپرستي خود گرفت. پدر به خاطر کارهاي پسر از زندان برزخ نجات پيدا کرد و بهشتي شد. 

اين هم دسته دوم که کارهاي ما آنها را از جهنم برزخ نجات مي دهد و مشکلاتشان را درعالم برزخ حل مي کند و خيلي هم خوشحال مي شوند. پدر و مادر اگر در عالم برزخ مشکل داشته باشند و فرزندان به يادشان نباشند اي بسا که عاق والدين بشوند. 

دسته سوم کساني هستند که مومن هستند ولي متأسفانه گناهانشان آنقدر زياد است که تقريباً اين ايمان را تحت الشعاع قرار داده و گناهان طوري است که ديگر فشار قبر و سکرات موت  و عذاب هاي برزخي نمي تواند اينها را پاک بکند به همين دليل بايد طول دوره برزخ  را در جهنم باشند. قيامت هم مشکل دارند. حتي بعد از قيامت هم ممکن است جهنمي باشند . ممکن است هزاران سال در جهنم بمانند ولي به هر حال آخرش بهشتي هستند چون ايمان دارند. کارهايي که ما برايشان انجام مي دهيم مرتب عذابشان را تخفيف مي دهد. ممکن است نتواند از جهنم برزخي نجات پيدا کند اما به هر حال يک حد ثابتي نيست که بگوييم هر کس در جهنم است براي هميشه آنجا مي ماند. جهنم هم مراتبي دارد و هر چه کار خير انجام بشود عذاب  برزخ تخفيف پيدا مي کند.

در روايات نقل شده  که شخص  در يک مخمصه شديد و يک حالت خفقان ودر يک فضاي بسته و بسيار گرم بطوري که در حال خفه شدن هست قرار گرفته  اما يک روزنه اي باز مي شود و يک نسيم خنک و دلنوازي به اين شخص مي خورد. امام (عليه السلام) اين حالت را اينگونه تصوير کرده فرمودند: کاري که شما برايشان انجام مي دهيد اين خاصيت را دارد. يعني در آن حالت خفقاني که در جهنم برزخي دارند نسيم روح افزائي از قرآني که خوانده شده به متوفي در عالم برزخ مي رسد.

اينکه خواب مي بينيم آنها ناراحت يا خوشحال هستند به اين دليل است که انسان عالم رويا که خود نوعي برزخ هست را مي بيند و اگر خواب روياي صادقه باشد و ميت را در حالت ناراحتي ببيند ، گاهي  چهره آنها ناراحت ، پژمرده و سياه مشاهده مي شود اينها بي حساب نيست. حکايت از اين دارد که در عالم برزخ مشکلاتي دارد. زنده ها بايد تلاش کنند ببينند مشکلش چيست اگرهم نتوانستند استغفار بکنند براي او و خيرات عمومي بدهند که موثر واقع مي شود. ما بايد تکليف خود را انجام بدهيم و با خيرات و مبراتي که مي فرستيم تلاش کنيم که مشکلرا حل کنيم . بعداً اگر دوباره خواب او ديده شود خواهند ديد که خوشحال است. آن خوشحالي درست است يعني منطبق بر واقعيت است. البته اگر رويا ، روياي صادقه باشد حقيقت دارد. زيرا بعضي از خواب ها ممکن است خوابهاي شيطاني و اضغاث و احلام باشد.

حاصل اينست که :

اموات به اعتبار جايگاهشان و به اعتبار خودشان به سه گروه تقسيم مي شوند. اما خيرات ما براي هر يک از آنها موثر است . اموات ما جزء دسته دوم که مستضعفين مي باشند نيستند. جزء دسته سوم که کفار محض هستند هم نيستند . بلکه اموات ما قطعاً جزء دسته اول يعني مومنين مي باشند. 

منتها مومنين مراتبي دارند. به هر حال کارها و خيرات ما براي آنها بسيار مفيد هست و ما تکليف داريم. و بايد به ياد اموات باشيم ، به زيارتشان برويم  خيلي خوشحال مي شوند و با ما مأنوس مي شوند. وقتي که مي خواهيم برگرديم ناراحت مي شوند و يک حالت وحشتي درآنها ايجاد مي شود. با فرستادن خيرات خيلي خوشحال مي شوند که قابل وصف نيست . دعا مي کنند و دعايشان هم مخصوصاً اگر پدرو مادر باشند در حق ما مستجاب مي شود.